Particuliere beheerders onmisbaar in natuurbrandpreventie

De eerste maanden van 2025 verliepen uitzonderlijk droog en zonnig. De afvoeren van de rivieren en beken zijn laag en de grondwaterstanden dalen. Niet verrrassend dat in maart 114 en in april tot nu toe 167 natuurbranden zijn gemeld, blijkt uit cijfers van het NIPV. De natuurbrandmeldingen zijn nog niet geverifieerd, maar onderstrepen wel de urgentie van preventieve maatregelen.

Steeds grotere rol voor natuurbeheerders

Door de toenemende droogte en de gevolgen van klimaatverandering neemt het risico op natuurbranden in Nederland gestaag toe. Natuurbeheerders vervullen een onmisbare rol in zowel de preventie als de bestrijding van natuurbranden. Daarbij is samenwerking met andere terreinbeheerders, de brandweer en overheden van groot belang. Speciaal voor beheerders ontwikkelde VBNE deze film:

Wat kun je als beheerder doen?

Er zijn verschillende beheersmaatregelen die de risico’s op (oncontroleerbare) natuurbrand verkleinen:

• Omvorming van naaldhoutbossen
  Naaldbomen zoals den en spar zijn zeer brandbaar. Door deze op termijn te vervangen door loofbomen als eik, berk of beuk, wordt het terrein brandveiliger en ecologisch robuuster.

• Brandgangen tegen overslaan van brand
  Om te voorkomen dat een natuurbrand van het ene naar het andere terrein overslaat, worden brandgangen gecreëerd: een strook zonder of met weinig bomen, met soorten die niet zo vatbaar zijn voor brand.

• Vochtige bodems
  Veel natuurterreinen zijn verdroogd en daardoor vatbaarder voor brand. Samen met waterschappen proberen natuurbeheerders het grondwaterpeil te verhogen en daarmee te zorgen voor een vochtigere bodem. Dat is vaak ook beter voor de natuur!

• Voorkomen van grote hoeveelheden ‘brandstof’
  Vergrassing van heideterreinen is niet alleen slecht voor de natuur, in droge perioden vormt al dat gras een makkelijke brandstof wanneer er een natuurbrand is. Onder andere met begrazing wordt dit tegengegaan. 

Samenwerken aan natuurbrandbeheersing

Preventie en beheersing van natuurbranden is iets waar veel partijen samen afspraken over maken. Op landelijke schaal werken daarom verschillende overheidspartijen samen met natuurorganisaties aan een nationaal convenant. Ook wordt er een nationaal expertisecentrum voor natuurbrandbeheersing opgericht en komt er een Landelijk Crisisplan Natuurbrand. Maar voor elk natuurgebied zoeken organisaties elkaar ook lokaal op. Denk aan gemeenten, provincies, veiligheidsregio’s en uiteraard de lokale brandweer en de natuurbeheerders.

De FPG werkt samen met de VBNE en de Unie van Bosgroepen mee aan de campagne Voorkomen van Vuur is jouw Natuur. In de werkgroep Natuurbrandpreventie, behartigen wij de belangen van particuliere grondeigenaren en natuurbeheerders. Via de Lopende Zaken en andere kanalen houden wij u als lid op de hoogte van relevante ontwikkelingen en praktische handvatten.

De rol van de natuurbeheerders bij brandpreventie 

Wilt u bijdragen aan deze campagne? Voor FPG-leden is het mogelijk gebruik te maken van opgemaakt campagnemateriaal speciaal voor beheerders. U kunt contact opnemen met fpg@grondbezit.nl voor de digitale bestanden.