Federatie Particulier Grondbezit

HFG Ledenbezoek aan Sint Anthony Gasthuis in Leeuwarden.

10 januari 2025 door FPG

Op woensdag 3 december waren we te gast bij één van onze grootste leden in Friesland, het Sint Anthony Gasthuis in Leeuwarden. Na een heerlijk kopje koffie en een stukje oranjekoek heette onze voorzitter, Gerben de Boer, iedereen welkom en werd de bijeenkomst geopend.

De heer K. van der Bos, vertelde over zijn werkzaamheden als voorzitter van de commissie B, die zich voornamelijk richt op het verpachten van hun agrarische bezittingen. De stichting bezit ongeveer 1.450 hectare agrarische grond, evenals enkele boerderijen. De agrarische grond wordt hoofdzakelijk in erfpacht uitgegeven; de overige grond wordt verpacht via reguliere en geliberaliseerde pacht. De pachtopbrengsten dragen bij aan de exploitatie van het gasthuis, alleen de huuropbrengsten zouden de exploitatie niet volledig kunnen dekken.

De stichting streeft ernaar in gesprek te blijven met de pachters. Daarom worden pachters jaarlijks uitgenodigd voor de pachtzitting in Leeuwarden. In de prachtige, historische bestuurskamer wordt de pachter gevraagd naar de stand van zaken binnen de onderneming en naar hun toekomstplannen. De stichting biedt ondersteuning bij vraagstukken die de ondernemer mogelijk heeft. Bijna alle pachters nemen deel aan dit jaarlijkse gesprek. Daarnaast organiseert de stichting eens in de twee jaar een pachtersdiner, waarbij alle pachters en partners worden uitgenodigd om samen met de bestuursleden te dineren.

Na het verhaal van de heer van der Bos neemt de heer J. Ruedisulj, voorzitter van Commissie A, het woord. Hij vertelt over de oprichting van het Sint Anthony Gasthuis en zijn rijke geschiedenis. Commissie A is verantwoordelijk voor het beheer van alle eigendommen van de stichting binnen de bebouwde kom van Leeuwarden, evenals het reilen en zeilen van het gasthuis en het welzijn van de bewoners.

Het gasthuis werd al in 1425 opgericht en viert volgend jaar zijn 600-jarig bestaan. Oorspronkelijk was het bedoeld voor oudere bewoners die, na het betalen van een bijdrage, hun hele leven konden rekenen op huisvesting en voedsel. Deze unieke situatie was mogelijk dankzij genereuze giften van Leeuwarder families zoals Burmania, Minnema, Auckama, Wiarda en Jellama. Vandaag de dag zijn hun namen nog zichtbaar op de verschillende vleugels van het gasthuis.

Het gasthuis heeft een bewogen geschiedenis doorgemaakt, waarin niets vanzelfsprekend was. Voogden hebben zich ingespannen om zowel het bezit te behouden als de toekomst van het gasthuis te verzekeren. Gelukkig is dit gelukt en na meerdere renovaties, waarvan de laatste tussen 2010 en 2019 plaatsvond, staat er nu een gasthuis dat klaar is voor de toekomst en waar de stichting terecht trots op is.

Mevrouw A. Heule-Touwen, gasthuismanager geeft een kort overzicht van haar werkzaamheden. Ze is verantwoordelijk voor de dagelijkse gang van zaken, zoals de verhuur van 73 appartementen en woningen. Deze woningen worden bewoond door ca. 100 bewoners. Hoewel alle bewoners zelfstandig wonen, is er altijd zorg beschikbaar. In de grote zaal kunnen ze samen een kopje koffie drinken, en er worden wekelijks verschillende activiteiten georganiseerd. Op deze middag waren enkele bewoners samen aan het schilderen.

Vanwege de beperkte tijd hield mevrouw A. Heule-Touwen haar verhaal kort, waarna we aan de rondleiding door de prachtige historische gebouwen, langs de verhuurde panden en de zorgvuldig aangelegde stadstuinen begonnen. Het was werkelijk een lust voor het oog. Overal is aan gedacht: sfeervolle zitplekken, verschillende overdekte ruimtes waar bewoners in de zomer in alle rust een boek kunnen lezen. De tuinbaas gaf ons een beknopte uitleg over het dagelijkse onderhoud en de verschillende soorten beplanting in de tuin. Onze leden waren allemaal diep onder de indruk van dit groene paradijsje midden in het hart van Leeuwarden.

Na onze rondleiding genoten we van een kop koffie en begon de heer K. Kooistra zijn presentatie, getiteld "Actuele bodemproblematiek: terug naar eb en vloed of zand erover?". Hij nam ons mee in de geschiedenis van de bodemvorming in Friesland. Vervolgens werden verschillende actuele vraagstukken behandeld, zoals de veenweideproblematiek en de verzilting van onze grond. Hoe moeten we in de toekomst omgaan met deze uitdagingen om de kwaliteit van onze bodem te waarborgen? Welk beleid is hiervoor nodig? Dit zijn kwesties die we als leden deze middag niet samen hebben kunnen oplossen, maar die ons zeker aan het denken hebben gezet. Na een kort vragenrondje, waarin de geur van het naderende eten ons al tegemoet kwam, konden we gezamenlijk nog gezellig met elkaar napraten.

Dankzij de gastvrijheid van het Gasthuis en de uitstekende organisatie door gasthuismanager mevrouw A. Heule-Touwen en coördinator de heer D. Tanahatoe hebben we een prachtige middag gehad. De bestuursleden, de heer K. Van der Bos en de heer J. Ruedisulj, gaven ons waardevolle inzichten in de oorsprong en de rol van de verschillende commissies van het Sint Anthony Gasthuis. Onze dank gaat uit naar hen