Federatie Particulier Grondbezit

Reactie GPG Hoofdlijnenakkoord

30 mei 2024 door FPG
Labels:

De langetermijn-belangen moeten boven de kortetermijn-wensen blijven staan

Op 16 mei jl. publiceerde de formerende partijen PVV, VVD, BBB en NSC hun hoofdlijnenakkoord met de titel: HOOP, LEF EN TROTS. Bij het Gelders Particulier Grondbezit hebben we dit akkoord uiteraard aandachtig gelezen. Zoals de naam al doet blijken, is het een akkoord op hoofdlijnen. Dit vraagt om verdere uitwerking, ook op onderwerpen die voor onze leden van belang zijn. Wij hebben er goede hoop op dat dit ons de speelruimte geeft om aan te kunnen geven wat voor onze leden belangrijk is.

Het belang van onze leden is vooral dat de instandhouding van de landgoederen gewaarborgd is. Dat is goed voor de natuur en de cultuurhistorie. De onderliggende economische dragers, zoals bosexploitatie, de landbouw, recreatie en natuurlijk ook subsidies, maken dat mogelijk. Wij zetten ons dan ook vooral in op de drie E’s: Economie, Erfgoed en Ecologie.

Goede toekomst natuur en landbouw

In dit akkoord lezen we een van de tien hoofdpunten: “’een goede toekomst voor landbouw en visserij, voor voedselzekerheid, en voor natuur’. Dat omarmen wij van harte, omdat we geloven in een samenwerking tussen natuur en landbouw.

Wel zien wij het risico dat bij de uitwerking van het hoofdlijnenakkoord een tegenstelling ontstaat tussen natuur en landbouw. Een samenwerking met de verschillende natuur- en landbouwpartners blijft cruciaal om toekomstbestendig te zijn. Voor bijvoorbeeld de afschaffing van het NPLG-fonds (transitiefonds) en deels het klimaatfonds moeten andere mogelijkheden geboden worden voor de instandhouding, herstel en verbetering van de Nederlandse natuur en de landbouw. Het nieuwe frame ‘landbouwinclusieve natuur’ (in plaats van natuurinclusieve landbouw), mag niet leiden tot polarisatie in het landelijk gebied. Dat draagt niet bij aan een verbetering van de kwaliteit van de natuur noch aan de landbouwsector.

Landgoederen als sleutelfiguren

Landgoederen beheren vaak al generaties lang grond met zowel agrarische als natuur-bestemming. Het combineren van die functies in één eenheid levert een bijzonder mooi landschap op, waar heel Nederland trots op is. Natuur en landbouw in balans.

Het zit onze leden in het bloed om op een integrale manier grond te beheren met een langetermijnvisie. Ze denken vaak in meerdere generaties, waarbij duurzaamheid voorop staat. Duurzaam in zowel economische als ecologische zin.

In dit kader is het essentieel om een toekomst te bieden met perspectieven voor natuurherstel en ruimte voor landgoederen om te kunnen ondernemen. Op die manier ligt er een gezonde basis voor de instandhouding van de landgoederen, waarbij natuurdoelstellingen en landbouwopgaven in harmonie samengaan.

Boerenlandgoed

Een van die perspectieven is het ‘boerenlandgoed. In het kort zijn boerenlandgoederen agrarische, multifunctionele landgoederen met een eigentijdse invulling van traditionele functies:

  • Landbouw, natuur, openstelling, wonen, werken
  • Overgangsgebieden nabij N2000 geïntegreerd in het multifunctioneel agrarisch bedrijf
  • Tegengaan van versnippering: de grond kunnen behouden als eenheid met een beheer gericht op de lange termijn
  • Vallend onder fiscale voordelen Natuurschoonwet (NSW) om door te geven aan volgende generaties.

GPG helpt graag mee met advies om op deze manier bij te dragen aan een vitaal platteland, het initiatief bij de boer te houden en de natuur- en maatschappelijke opgaven op te lossen.

Constructieve dragers

Een landgoed beheren is, net als het houden van een boerenbedrijf, een verbinding hebben met de directe omgeving en het landschap. Om dat te waarborgen voor de volgende generaties, zijn er economische dragers nodig. Daarnaast vinden wij het essentieel dat er betrouwbaar en stabiel overheidsbeleid is voor de langere termijn.

Het voornemen om het verlaagd btw-tarief voor logies af te schaffen, en tegelijkertijd de btw voor culturele goederen en diensten te verhogen is zorgelijk voor die leden die hun historische tuin, park of huis tegen betaling openstellen voor het publiek. Of voor diegenen die boshuisjes verhuren of concerten en theatervoorstellingen in de zomeravonden. Deze economische dragers komen daarmee onder druk te staan.

Er zijn tal van voorbeelden te bedenken waarop landgoederen maatschappelijk bezig zijn terwijl ze daarmee het landgoed (deels) in stand kunnen houden. Wellicht is een uitzondering mogelijk voor landgoederen met een NSW-status.

Belangen boven wensen

Al met al lijkt dit hoofdlijnenakkoord ruimte te bieden voor datgene dat in het belang is van onze leden vanwege de summiere omschrijving van de plannen en ideeën op hoofdlijnen. Wel constateren wij enkele tegenstrijdigheden. Het risico bestaat dat plannen te zeer gericht zijn op de korte termijn en niet juridisch haalbaar zijn. We moeten kijken naar de belangen van grondeigenaren in het landelijk gebied op de lange termijn; niet slechts naar de wensen voor de korte termijn.

Het bestuur en de leden van het GPG zullen zich ook de komende tijd blijven inzetten om het historische landschap, de landbouw en de landgoederen ook voor de volgende generaties te behouden, te beheren en te ontwikkelen. Daar hoort een betrouwbare, realistische en meedenkende overheid bij. Toon lef: Verbind!

Over het Gelders Particulier Grondbezit (GPG)

Het Gelders Particulier Grondbezit (GPG) verenigt de particuliere eigenaren van het buitengebied van Gelderland. Het gaat om eigenaren van landbouwgronden, bossen en natuur, vaak in een rijke schakering: een verweven landschap met een hoge biodiversiteit, gepositioneerd tussen de grootschalige landbouw en de grootschalige 'wilde' natuur. Het GPG is, naast de georganiseerde landbouw en de natuurbescherming, een belangrijke speler in het buitengebied.

Samen sterk: nationaal en internationaal opereren

De provinciale verenigingen zijn onderdeel van de Federatie Particulier Grondbezit. Deze landelijke organisatie is dé spreekbuis van particuliere landeigenaren in Nederland en gesprekspartner van de centrale overheid in Den Haag en van Europese organisaties in Brussel. Onderwerpen die het regionale of provinciale niveau overstijgen kunnen zo nationaal en internationaal worden opgepakt.