REACTIE van UPG op CONCEPT UTRECHTS PROGRAMMA LANDELIJK GEBIED 1.0

Datum:        16 november 2023
Betreft:        Ingezonden reactie op Utrechts Programma Landelijk Gebied

Van:             Utrechts Particulier Grondbezit (UPG); upg@grondbezit.nl

1. In hoeverre heeft u algemene opmerkingen op de conceptversie van het UPLG? 
   Het gaat hierbij vooral om de hoofdlijnen van het ‘hoe’ en ‘waar’. De opgaven (het ‘wat’, zie hoofdstuk 2.2 uit het UPLG) zijn met name vanuit het Rijk bepaald.
   
   De leden van het UPG kunnen een grote bijdrage leveren om de opgaven die door de EU, het Rijk en de provincie Utrecht geformuleerd zijn, te realiseren. Het is daarom van groot belang dat zij ieder zowel individueel als in gezamenlijkheid (samenwerkingsverbanden) kunnen participeren in de deelgebiedprocessen. De grenzen van de deelgebieden dienen hier geen belemmering voor te vormen. Voorkomen dient te worden dat eigendommen of samenwerkingsverbanden doorsneden worden door de grenzen van deelgebieden. Samenwerkingsverbanden van eigenaren en beheerders van landgoederen, landbouw-/natuurgebieden en bossen, richten zich veelal op gedeelde vraagstukken die met gebiedskenmerken samenhangen (denk bijvoorbeeld de verdrogingsproblematiek). Ook om die reden is het van belang dat de leden die in een gebied samenwerken in gezamenlijkheid deelnemen aan een deelgebiedsproces.
   
   Om tot oplossingen en maatregelen te komen, is regie van de provincie nodig. De provincie dient te sturen op de realisatie van de doelen van het UPLG. De instrumenten van de overheid zullen nodig zijn om tot een constructief gebiedsproces en tot voorstellen voor, en uitvoering van, maatregelen te komen. Het UPG doet het verzoek aan de provincie voor een financiële bijdrage om een overall projectleider aan te stellen voor de duur van het programma. Deze zal de taak krijgen om leden te stimuleren en te ondersteunen bij hun deelname de deelgebiedsprocessen van het UPLG.  
2. Wat zijn uw grootste zorgpunten en aandachtspunten voor deze conceptversie van het UPLG en het vervolg?
   
   Voor de leden van het UPLG is het van groot belang dat de continuïteit van het particuliere eigendom, en het onderhoud en het beheer daarvan, verzekerd is en blijft. Daarom wordt de provincie gevraagd constructief mee te denken hoe de leden kunnen bijdragen aan de opgaven van het UPLG zonder dat daardoor de continuïteit van eigendom en beheer in gevaar zou worden gebracht. Het UPG wil wijzen op het belang van flexibiliteit van de provincie, het voorkomen van lange en dure procedures met overheden, het voorkomen van verandering van spelregels tijdens het proces, en het mogelijk maken van creatieve en duurzame oplossingen. De provincie wordt gevraagd ook de regie te nemen wanneer partijen (gemeenten, waterschappen, organisaties of gebiedspartijen) onnodig of disproportioneel belemmeren of kosten zouden veroorzaken. Het is belangrijk dat ook gemeenten en waterschappen medewerking verlenen aan de realisatie van de doelen van het UPLG, en dat de provincie hierop stuurt. Ook wordt de provincie gevraagd om instrumenten voor een toereikende compensatie of vergoeding in te zetten, wanneer dit nodig is omdat de benodigde maatregelen tot een eenmalige of structurele kostenverhoging voor particuliere eigenaren leidt.
   
   
3. Waar liggen volgens u de grootste kansen voor deze conceptversie van het UPLG en het vervolg?
   
   De leden van het UPG hechten groot belang aan het aanpakken van de verdroging, het herstellen van de waterkwaliteit, het realiseren van rust en stilte in robuuste natuurgebieden/bossen/landschappelijke eenheden om de fauna en flora te beschermen. Het aanpakken van verdroging en verzuring, en het herstel van de bodem- en waterkwaliteit , biedt ook kansen om de hoge kwaliteit van cultuurhistorische elementen (monumentale gebouwen, parken en waterelementen) veilig te stellen.
   Indien de overheid hiervoor een effectief beleid voert en een effectief instrumentarium inzet (zelf en via gemeenten en waterschappen), kunnen de leden van het UPG veel betekenen voor de maatschappij door bij te dragen aan de realisatie van onder andere nieuw bos, nieuwe natuur, vergroting van de groen-blauwe dooradering en het bijdragen aan klimaat- en energiedoelen (onder andere infiltratie/vasthouden/opslag van water, tegengaan verdamping van water, zorgen voor verkoeling, opname van CO2, zuivering water en lucht).
4. In hoeverre heeft u specifieke opmerkingen op de conceptversie van het UPLG?
   
   n.v.t.
5. Overige vragen en/of opmerkingen
   
   Het UPG heeft een voorstel geformuleerd om te komen tot een gebiedsgerichte aanpak van de waterproblematiek tussen de Nederrijn en de Woudenbergse Grift. Dit voorstel heeft de titel ‘de Blauwe ader’. Ook voor andere gebieden binnen de provincie kan vanuit het UPG en de UPG-leden het initiatief komen voor een gebiedsgerichte aanpakken. Het UPG verzoekt om het voorstel voor ‘de Blauwe ader’ op te nemen in de verdere uitwerking van het UPLG.  

U kunt de reactie uit oktober '23 van het Rijk bij de provincie teruglezen.