FPG wil in NPLG meer duidelijkheid voor grondeigenaren
De talloze Kamerbrieven en rapporten die in de afgelopen maanden zijn verschenen over het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) en de stikstofproblematiek geven maar weinig duidelijkheid aan partijen die aan de lat staan voor de uitvoering. Veel vragen over de transitieopgaven in het landelijk gebied, de gebiedsgerichte aanpak en de landschapsgronden zijn nog onbeantwoord, aldus FPG in reactie naar de Kamer.
De Kamer debatteert morgen, op 23 februari (plenair debat) over het NPLG. ‘We hopen dat dit debat meer duidelijkheid en vooral handelingsperspectief oplevert voor onze leden grondeigenaren, natuurbeheerders en agrarische bedrijven. Zij willen vooruit en aan de slag’, zo reageert voorzitter Henry Meijdam.
FPG is, in vergelijking tot Staatsbosbeheer (270.000 ha.), Natuurmonumenten (110.000 ha.) en de Provinciale Landschappen (114.700 ha.) een aanzienlijke speler in het landelijk gebied die met haar 1600 leden in Nederland een oppervlakte beheert van zo’n 200.000 hectare landbouw- en natuurgrond.
Voorkeursrecht
Het door de overheid opleggen van een voorkeursrecht op agrarische gronden is een struikelblok, aldus de FPG. Daarmee haal je juist energie weg om zelf aan de slag te gaan met je bedrijf en grond. Het voorkeursrecht legt immers een claim op de grond om een andere bestemming te kunnen realiseren. Dat kan voor wat betreft de NPGL opgaven voor stikstof, water enzovoorts niet aan de orde zijn. Temeer niet omdat steeds door politiek en overheid is gesteld dat grondeigenaren en ondernemers moeten worden gestimuleerd om met hun bedrijf en bezit zelf in te spelen op die opgaven. Door voorkeursrecht op grond te leggen neemt de overheid het initiatief in feite over en kunnen eigenaren en ondernemers gemakkelijk buitenspel worden gezet.
De dreiging van toepassing van het voorkeursrecht, met in het verlengde daarvan de mogelijkheid tot inzet van onteigening, is in feite het signaal van overheden dat ondernemers geen keuze hebben ten aanzien van de toekomstige inrichting van het gebied en hun bedrijfsvoering. FPG onderstreept dat toepassing van het voorkeursrecht volstrekt onnodig is als provincies bereid zijn om het instrumentarium van de WILG, te weten de vrijwillige en waar nodig wettelijke herverkaveling, in te zetten. In de afgelopen jaren hebben we evenwel gezien dat provincies daartoe nauwelijks initiatieven hebben genomen.
Opkoopregelingen
FPG plaats ook vragen bij de opkoopregelingen voor veehouderijbedrijven die het ministerie voorbereid. Het opkopen van een bedrijf om stikstofemissies weg te nemen heeft gevolgen voor het gebruik van zowel de gebouwen als de grond. Als hierbij sprake is van verpachte gebouwen en/of grond zal ook de grondeigenaar bij de afspraken over opkoop moeten worden betrokken. Op dit moment lijkt de minister daaraan voorbij te gaan. En hoewel de meeste pachters en verpachters tenminste een goede zakelijke verstandhouding hebben kan deze situatie onbedoeld aanleiding geven tot wrijving tussen partijen. Door in de opkoopregeling hiermee rekening te houden kan dat zoveel mogelijk worden voorkomen
