Terugblik expertbijeenkomst – hoe om te gaan met de pachtprijsindexering?
FPG organiseerde op 14 december een expertbijeenkomst met enkele rentmeesters en eigenaren rondom het thema pachtprijsindexering. Doel van de bijeenkomst was inzicht te geven in hoe om wordt gegaan met het principe van pachtprijsindexering in de huidige turbulente tijd met een hoge inflatie. En deze discussie te delen met leden via de nieuwsbrief en website.
Individuele aanpak verpachter
Voor FPG staat als een paal boven water dat de individuele eigenaar de vrijheid heeft om hier zelf invulling aan te geven en dat niet aan de FPG is om een advies te geven of beleid hierop te maken. De wet is immers de wet. Daarbij wordt elke eigenaar geconfronteerd met een verscheidenheid aan situaties door de verschillende contractvormen die bestaan. Het is bijvoorbeeld een gegeven dat zo’n 50% van de bestaande contracten reguliere pacht betreffen en dus niet direct te maken hebben met inflatie. De pachtnorm is daar leidend. Een eigenaar met enkele reguliere pacht heeft bijvoorbeeld geen enkele mogelijkheid om zijn stijgende kosten (energie, waterschapsbelasting, arbeid, sterk toenemende Box 3 belasting) door te berekenen.
Weinig problemen met doorrekening inflatie
Vanuit de experts kwamen verschillende richtingen hoe om te gaan met de hoge inflatie in de relatie met de pachter bij andersoortige pachtovereenkomsten. In algemene zin was op te merken dat in de praktijk weinig problemen zijn ontstaan met pachters bij het doorrekenen van de inflatie in bestaande contracten. Een aantal experts gaven aan te werken met langere termijncontracten, waarbij eens in de drie of vijf jaar prijzen werden herzien, en dus geen gevolgen waren dit jaar. Een andere variant was de prijsstijging te laten afhangen van de pachtnormontwikkeling in een bepaald gebied in combinatie met inflatie. Ook werd geopperd om de inflatie wel door te rekenen, maar de verhoging in een gezamenlijk duurzaamheidsfonds te stoppen en die samen met de pachter te gebruiken voor investeringen in verduurzamen van het landgebruik.
Eenmalige kortingen
Andere experts gaven aan de inflatiestijging volledig door te rekenen en vervolgens een eenmalige korting te geven. Zo werken pachtprijsaanpassingen niet door in opvolgende jaren. De prijs is immers geïndexeerd, maar wordt via een korting in 2023 verzacht. Een enkele rentmeester heeft meerdere jaren eenmalige korting in het vooruitzicht gegeven om de grote inflatieklap over langere termijn uit te smeren. Deze eenmalige kortingen werden schriftelijk meegedeeld en vastgelegd door de verpachter.
Gebouwen
Voor gebouwen is de situatie soms anders. Bij erfpacht is het gebouwde over het algemeen de verantwoordelijkheid en bezit van de pachter. Verduurzaming van de gebouwen ligt dan volledig bij de erfpachter zelf. Bij verhuur zijn wettelijk beperkingen gesteld aan de jaarlijkse huurverhoging. Deze is lager dan de inflatie. Daarnaast wordt in overleg tussen verhuurder en huurder regelmatig maatwerk geboden ten aanzien van de stijgende energiekosten en de inzet op de verduurzaming van gebouwen.
