FPG kan leven met compromis geborgde zetels waterschappen

Het wetsvoorstel van GroenLinks en D66 om geborgde zetels in de waterschapsbesturen af te schaffen, is in het plenaire debat in de Tweede Kamer op 18 mei 2022 aan het wankelen gebracht door een amendement van de ChristenUnie. Hiermee lijkt een compromis te worden bereikt met beperking van geborgde zetels en een gelijke verdeling tussen landbouw, natuur en het bedrijfsleven. FPG kan leven met het compromis. Volgende week is de stemming in de Tweede Kamer.

FPG bestuurder Bibian van Rijckevorsel: “De facto betekent het amendement van de Christenunie minder geborgde zetels met een verschuiving van zetels van geborgden landbouw naar geborgden natuur. Het belang van het behoud van de geborgden is in onze ogen essentieel voor het voortbestaan en optimaal functioneren van de Waterschappen. Met deze voorgestelde verdeling kunnen wij dan ook leven. Het komt ook tegemoet aan de initiatiefnemers voor democratisering en kritische geluiden over de verdeling tussen geborgden.”

Compromis leidt tot andere verdeling natuur & landbouw

Het amendement van de ChristenUnie, mede ingediend door JA21, schrapt de eis van minimaal één geborgde zetel in het Dagelijks Bestuur, en stelt een beperking en andere verdeling voor van de geborgde zetels in het Algemeen Bestuur. Het amendement bepaalt namelijk dat de categorieën boeren, bedrijven en natuurorganisaties voortaan alle drie twee geborgde zetels krijgen. Dat is in totaal minder dan voorheen.

Meerderheid verwacht voor amendement CU

Deze inbreng werpt nieuw licht op het debat en de uitkomst daarvan. De verwachting is dat voor dit amendement van de ChristenUnie en JA21 een grote meerderheid in beide Kamers te vinden is. Hiermee vindt een beperkte hervorming plaats van de waterschapsbesturen. Het CDA, samen met BBB en de SGP de grootste pleitbezorger voor het behoud van het bestaande systeem, leek dan ook bereid om welwillend naar het amendement te kijken.

Indieners ontstemd en overwegen intrekking wetsvoorstel

De indieners van het wetsvoorstel, de heer De Groot van D66 en mevrouw Bromet van GroenLinks, hebben het amendementsvoorstel in de wetsbehandeling ontraden. Nu het voorstel van de ChristenUnie weer ter tafel komt, reageerden beide fracties ontstemd. Het amendement zou een te grote aanpassing zijn van geest en de letter van het besproken wetsvoorstel. Volgens de GL-fractie lijkt het CU-voorstel meer een op zichzelf staand plan dan op een aanpassing. In hoeverre het amendement een rol gaat spelen in de behandeling van het wetsvoorstel, is nog onduidelijk. De heer De Groot geeft aan dat dat intrekken van het wetsvoorstel wordt overwogen, mocht het amendement in de Tweede Kamer worden aangenomen. Dan blijft het oude systeem met geborgde zetels bestaan.

Kabinet “neutraal” maar wil duidelijkheid

Het kabinet heeft zich onthouden van stemadvies rondom het initiatiefwetsvoorstel. De minister van Infrastructuur en Waterstaat, Mark Harbers (VVD) heeft wel laten weten dat hij inzet op een snelle behandeling door beide Kamers, zodat er uiterlijk half september duidelijkheid is. De wet is dan op tijd gereed voor publicatie in de Staatscourant, zodat er vóór de Waterschapsverkiezingen van maart 2023 duidelijkheid is.

Achtergrond - Standpunt van de FPG

De FPG is voor het behoud van geborgde zetels in het bestuur van waterschappen. Deskundigheid, herkenbaarheid en draagvlak zijn juist in functionele bestuursorganen zoals een waterschap belangrijke pijlers voor de kwaliteit van het bestuur en de besluitvorming. Overigens is slechts een beperkt aantal zetels in de bestuursorganen ‘geborgd’; het overgrote deel wordt via directe verkiezingen toegewezen. FPG trekt samen op met LTO, VNO-NCW en NAJK voor het in stand houden van geborgde zetels.