FPG hamert op gelijkberechtiging bij Programma Natuur

Op 15 en 16 maart presenteerden de twaalf provincies aan onder andere FPG hun plannen voor natuurherstel. In totaal wordt in de komende 10 jaar 3 miljard euro extra beschikbaar gemaakt voor natuurherstel in het kader van de stikstofaanpak. Voor de eerste drie jaar gaat het om €600 miljoen.

FPG heeft tijdens de tweedaagse bijeenkomst vooral gehamerd op gelijkberechtiging. Dit gaat voor FPG om zowel gelijke toegang tot beschikbare middelen, het recht tot zelfrealisatie en een open transparant proces met gelijke kansen voor alle grondeigenaren. FPG ziet in de meeste plannen nog te weinig aandacht voor particuliere terreineigenaren. Ook constateert FPG dat nog niet alle provincies zich houden aan de afspraak dat minimaal 20% van het budget naar de zogenaamde overgangszones dient te gaan.

FPG: betrek particulieren eigenaren

Sinds het begin van de gesprekken over Programma Natuur wijst FPG op de belangrijke rol die particuliere eigenaren spelen bij het behalen van de doelen. Immers particuliere eigenaren beheren 2/3e van de grond in het buitengebied. FPG is er dan ook scherp op dat particuliere eigenaren evenredig meedelen bij de besteding van de beschikbare middelen, ook dit valt voor FPG onder gelijkberechtiging. FPG merkt dat dit besef bij LNV en een aantal provincies goed is ingedaald. Dat geldt echter niet voor alle provincies.

Tijdens de vergadering met LNV en de provincies, heeft FPG daarom nogmaals nadrukkelijk de vraag bij de provincies neergelegd hoe zij borgen dat particuliere eigenaren van begin tot eind goed betrokken worden.

Respecteer gelijkberechtiging bij grondprocedures

Een ander punt bij de uitvoer van Programma Natuur waar FPG op blijft hameren is gelijkberechtiging bij aan- en verkoop van grond. Wanneer provincies middelen reserveren voor de aankoop van gronden dienen de principes van gelijkberechtiging gerespecteerd te worden. Dit houdt in dat aan- en verkoop van grond via een open en transparante procedure moet verlopen met marktconforme prijzen. Ook is het zonneklaar dat deze mogelijkheden voor zowel TBO's als particuliere eigenaren beschikbaar moeten zijn. Dit geldt ook voor bijvoorbeeld een ontpachtingsregeling, die gelijke kansen moet bieden voor TBO's en particuliere verpachters.

Overgangszones mogen niet vergeten worden

In het akkoord dat Rijk en provincies in december sloten voor de uitvoering van Programma in de komende drie jaar is een duidelijke budgettaire verdeling opgenomen. Van de €600 miljoen zal 25% besteed worden aan de verbetering van natuurgebieden. Voor hydrologische maatregelen staat 20% van het budget genoteerd en 30% zal worden uitgegeven aan de versnelde verwerving en omvorming van natuurgebieden. Voor de zogenaamde overgangszones, dat wil zeggen gebieden buiten Natura 2000 en NNN, zal 20% geoormerkt worden. De gelden voor de overgangszones zijn bijvoorbeeld bestemd voor natuurinclusieve landbouw. FPG ziet veel perspectief voor het landgoedmodel in de overgangszones en hecht er dan ook aan dat de middelen ook op deze manier worden ingezet.

Bij lang niet alle provincies lijkt deze verdeling gerespecteerd te worden, met name bij de provincie Overijssel is dit opvallend (klik hier voor artikel OPG). FPG heeft er tijdens de gesprekken op gewezen dat provincies zich houden aan de gemaakte afspraken.

FPG verwacht antwoorden

FPG vraagt zich nadrukkelijk af wat de status van de besproken plannen is wanneer de aangedragen punten onvoldoende worden verwerkt in de plannen. De vragen die door FPG zijn gesteld zullen dan ook worden opgenomen in de verslaglegging van de bijeenkomst en FPG verwacht dat provincies hierop met een antwoord komen. De provinciale verenigingen van FPG zullen hier bij hun respectievelijke provinciehuizen op aandringen.